---

Çocuklarda Diş Sağlığı

Çocuklarda diş sağlığı, dişlerin sürmelerinden itibaren dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Dişler ağıza sürmeye başladıkları andan itibaren yıpratıcı ve aşındırıcı etkilere maruz kalır. Bebeklerde ağız bakımı, dişler sürmeden başlamalıdır. Beslenme sonrasında bebeklerin ağzında süt ve mama artıkları kaldığı zaman, ağızda mikrobik aktivite olur ve tüm sindirim sistemi bu durumdan etkilenir. Dişlerin sürmelerinden itibaren de dişlerde çürük başlar. Bunu engellemek için her beslenmeden sonra gazlı bez ve su kullanılarak ağız içi dokuların temizlenmesi şarttır.

Diş Sürme Zamanları

Dişler, doğumdan önce tomurcuk halinde çene kemikleri içerisinde bulunmaktadır. Bebeklerde doğumdan 6-8 ay sonra öncelikle alt çenede olmak üzere dişler sürmeye başlar. Bazı bebeklerde doğumda da dişler bulunabilir. Bu dişler genellikle bir kaç hafta sonra düşerler. Eğer emzirme sırasında anneyi çok rahatsız ederse, bu dişleri çekmek de mümkündür. Bebeklerde ilk dişler 6-12 ay arasında öncelikle alt ön bölgede, sonra üst ön bölgede olmak üzere sürerler. Tüm süt dişlerinin çıkması 3-4 yaşı bulabilir. Bu evreye süt dişlenme denir.

İlk dişlerin sürmesinden itibaren annelerin dikkat etmesi gereken şey, dişlerin her beslenmeden sonra temizlenmesi gereğidir. Diş temizliği temiz bir tülbent ya da gazlı bez ile yapılabilir. Dişler çıkmadan önce diş etlerini, dişler sürdükten sonra da dişler iyice silinerek temizlenmelidir. Bebek biraz daha büyükten sonra artık diş fırçalanmaya başlanmalıdır. Bu esnada çocuk diş macunları kullanılmalı, ve çok az sıkılmalıdır. Normal diş macunları içerisinde bulunan flor, fazla miktarda yutulduğu zaman zehirlenmeye sebep olabilir. Çocuk macunlarında flor bulunmamaktadır. Çocuk kendisi diş fırçalıyorsa sonrasında annesi dişleri kontrol etmelidir.

Çocuklarda daimi dişlerin sürmesi 6-7 yaşlarında başlar. Süt dişlerine benzer şekilde kesici dişlerden başlamak üzere dişler değişir. Tüm dişlerin değişmesi 12-13 yaşını bulur. Bu safhaya karışık dişlenme dönemi denir. Süt dişlenme döneminde en çok dikkat edilmesi gereken şey, süt dişlerinin çürümemesidir. Süt dişleri çürük sebebiyle çekildiği zaman, alttan gelen daimi dişlerin sürmesi de zorlaşmaktadır. Dikkat edilmesi gereken bir başka konu da 6-7 yaşlarında çenenin en arkasından çıkan daimi dişlerdir. Bu dişler sıklıkla süt dişleri ile karıştırıldıkları için ihmal edilirler ve çürürler. Aslında bu dişler ağızdaki en önemli dişlerdir ve çiğneme sisteminin merkezidir. Bu dişlerin çıkma yaşı olan 6-7 yaşlarında, çocuğunuzu bir diş hekimine götürmeniz halinde azı dişlerine fissür örtücü işlemi yapacaktır. Bu işlem, kısa sürece yapılabilen acısız bir işlemdir ve dişlerin çiğneyici yüzeylerini çürüklere karşı korur. Süt dişi kayıplarında Yer tutucular da önemli rol oynar. Süt dişlerinin erken kayıplarında, bunların yerlerini korumak ve daimi dişlerin sürmesini kolaylaştırmak için kullanılan apareylere yer tutucu denir. Bu apareyler sabit ya da hareketli olabilir. Çocukların ilk diş kontrolleri 4-5 yaşlarında olmalı, sonrasında da en az senede 1 defa kontrol yapılmalıdır.

Çocuklarda 12-13 yaşına kadar, ağız ve diş bölgesinde çok fazla değişiklikler olmaktadır. Bazı sorunlar, erken farkedildikleri takdirde çok basit ve ucuz yöntemlerle tedavi edilebilmektedirler. Bu, tüm sağlık sorunlarında da geçerlidir.